5 skutecznych porad, jak właściwie dbać o swoje zęby!

1. Wybierz dobrą szczoteczkę i metodę mycia zębów

Najważniejszą kwestią jest wybór dobrej szczoteczki do zębów. Przypadkowa szczoteczka, wzięta z supermarketowej półki czy kupiona przy okazji zakupów w drogerii, nie jest najlepszym pomysłem. Takie szczoteczki mają z reguły za duże główki, przez co nie można precyzyjnie i dokładnie doczyścić każdego zakamarka w jamie ustnej np. miejsca za ostatnimi trzonowcami. Włosie w takich szczoteczkach bardzo często jest nieodpowiednio zakończone. Powinno być zaokrąglone, zwężać się w kierunku końca i nie przekraczać 0,23 mm - takie włosie jest bezpieczne dla naszych dziąseł, a także ułatwia wymiatanie płytki bakteryjnej, która znajduje się w kieszonkach dziąsłowych. Z kolei włosie szczoteczki, które jest ścięte na końcu, nie dość że drażni dziąsła, co może skutkować krwawieniem, to nie jest w stanie wymiatać płytki ze szczelin dziąsłowych. Istotnymi cechami są również twardość szczoteczki, ułożenie pęczków, a także ich ilość. Drogeryjne szczoteczki popularnych producentów są często za twarde, posiadają zbyt mało pęczków, ułożonych w niewielkim zagęszczeniu. Wzbogacone są także o dziwne silikonowe wypustki, które mają dawać wrażenie „profesjonalnej” szczoteczki, w rzeczywistości są zbędnym elementem. Jeśli więc decydujemy się na szczoteczkę manualną najlepszą opcją będzie taka o najprostszej budowie - nie za duża główka, gęsto osadzone pęczki z miękkim włosiem zaokrąglonym na końcach, bez silikonowych elementów na brzegach główki czy między pęczkami. Używając szczoteczki manualnej należy stosować odpowiednią technikę mycia zębów, w celu zapewnienia sobie optymalnej higieny. Okrężne, poziome czy szorujące ruchy nie doczyszczają dokładnie naszych zębów - nie umożliwiają pozbycia się płytki ze szczeliny dziąsłowej. Oprócz tego szorując poziomo zęby przez długie lata, można nabawić się abrazji - są to ubytki w szkliwie, czasem nawet sięgające w głąb zębiny. Myjąc zęby ruchem poziomym, używając szczoteczki o zbyt dużej twardości, dociskając ją za dużą siłą stopniowo ścieramy szkliwo, a następnie zębinę najczęściej w okolicy przyszyjkowej zębów. Ruchy jakie powinno się wykonywać myjąc zęby szczoteczką manualną to wymiatające, wibrujące czy pulsacyjne, wykorzystywane są one w metodach, które zapewniają najlepsze oczyszczenie zębów - metoda Bassa, metoda Stillmana lub metoda Chartersa. W internecie z pewnością znajdziecie filmiki instruktażowe jak myć zęby powyższymi metodami, jednak najlepiej poprosić o instruktaż dentystę lub higienistkę. Wbrew pozorom mycie zębów szczoteczką manualną nie jest taką prostą sztuką, jakby się mogło wydawać. Zmiana dotychczasowych nawyków szczotkowania i nabycie wprawy w poprawnej metodzie wymaga cierpliwości i praktyki. Dlatego najlepszym rozwiązaniem, a zarazem najprostszym jest używanie szczoteczki elektrycznej. Do wyboru są szczoteczki oscylacyjno-rotacyjne, bądź soniczne. Obie z nich oczyszczają dokładnie każdą powierzchnię zęba, przestrzeń międzyzębową, brzeg dziąsła oraz przebarwienia zewnątrzpochodne. Dodatkowo technika szczotkowania jest bardzo prosta - wystarczy przyłożyć szczoteczkę do powierzchni zębów i przesuwać powoli po każdym zębie (ok. 5s na każdą powierzchnię zęba). Ważne jest również, żeby pamiętać, że myjąc zęby szczoteczką elektryczną nie powinno się wykonywać żadnych dodatkowych ruchów, jakie wykonujemy stosując szczoteczkę manualną, gdyż to nie pomaga, a wręcz zaburza pracę szczoteczki elektrycznej. Mycie zębów taką szczoteczką jest naprawdę łatwe i skuteczne. Niestety żadna szczoteczka manualna nie jest w stanie zapewnić tak idealnego oczyszczenia jak oscylacyjno-rotacyjna czy soniczna. Ważną sprawą z pewnością są kwestie materialne, wiadomo przecież, że szczoteczka elektryczna nie jest tanią sprawą, jednak kupując ją sprawiamy sobie użytek na lata, dlatego może warto przeliczyć czy comiesięczna wymiana szczoteczki manualnej jest na pewno opłacalna. 

2. Dokładnie oczyszczaj przestrzenie międzyzębowe

Niestety żadna szczoteczka nie jest w stanie w 100% doczyścić przestrzeni międzyzębowych, dlatego te powierzchnie są jedną z najczęstszych lokalizacji próchnicy i kamienia nazębnego. Aby zachować zdrowe i czyste zęby musimy pamiętać o codziennym oczyszczaniu tych przestrzeni. Podstawowym narzędziem służącym do tego jest nić dentystyczna. Jednak stosowanie jej wymaga pewnej wprawy i techniki. Dobrze jest poprosić swojego dentystę, aby wytłumaczył nam jak wykonywać ten zabieg poprawnie, żeby zapewnić sobie optymalną higienę i nie poranić sobie dziąseł. Dla tych bardziej leniwych lub mniej cierpliwych dobrym rozwiązaniem będą szczoteczki międzyzębowe. Pewnie z wielu z was zastanawia się nad tym jak taka szczoteczka może się zmieścić między zęby, które są tak ciasno ułożone. Spokojnie, szczoteczki międzyzębowe występują w różnych rozmiarach i kształtach, mają także bardzo elastyczne, delikatne włosie, z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie. Na początku dobrze jest przetestować szczoteczki w różnych rozmiarach - te najmniejsze sprawdzą się najlepiej między ciasno ułożonymi dolnymi siekaczami, których powierzchnie styczne są dość płaskie przez co zęby kontaktują się na większej powierzchni, a przestrzeń międzyzębowa jest naprawdę niewielka, te większe nadadzą się do przestrzeni pomiędzy tylnymi zębami, których powierzchnie styczne są bardziej wypukłe i zaokrąglone, co sprawia, że przestrzenie pomiędzy nimi są większe. Do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych nie poleca się używania drewnianych czy plastikowych wykałaczek. Posiadają one zbyt duże rozmiary, mogą uszkodzić dziąsło i inne tkanki przyzębia, a nawet powodować ubytki w szkliwie i zębinie.

3. Używaj pasty z odpowiednimi składnikami

Pasta do zębów sprawia, że oprócz mechanicznego oczyszczania zębów, dostarczamy im niezbędnych substancji. Zapobiega odkładaniu się płytki i kamienia, a także odkaża jamę ustną. Pełni również funkcję kosmetyczną rozjaśniając zęby i usuwając przebarwienia zewnątrzpochodne, a także dba o zdrowie i dobrą kondycję dziąseł. Aby zapewnić te wszystkie dobra dla naszych zębów, musimy wybierać pasty z odpowiednimi składnikami. Najważniejszą substancją jest fluor - zapobiega on powstawaniu próchnicy, a także kiedy pojawią się pierwsze oznaki próchnicy - demineralizacja szkliwa - fluor zapewni jego remineralizację. Ważne jest, żeby pasta zawierała 1450ppm fluoru, jest to optymalna zawartość dla osoby dorosłej. Fluor podawany "na zęby" jest w pełni bezpieczny, ze względu na to że nadmiar pasty, który gromadzi się w naszych ustach po prostu wypluwamy, poza tym jego zawartość w paście do zębów jest bezpieczna. Nawet gdybyśmy zajadali się pastą do zębów prosto z tubki, to trzeba by było zjeść naprawdę jej dużą ilość, żeby przedawkować fluor. Istnieją także niefluorkowe związki które zapobiegają próchnicy. Zliczymy do nich np. argininę, chlorheksydynę czy ksylitol, ale przeważnie mają one mniejszą skuteczność. Warto jednak stosować pasty, które zawierają w sobie zarówno te substancje, jak i fluor, gdyż potęgują one przeciwpróchnicowe działanie pasty. Jeśli chcesz się pozbyć przebarwień po kawie, herbacie lub papierosach i rozjaśnić swoje zęby zwracaj uwagę na związki utleniające  w paście takie jak nadtlenek wodoru, czy nadtlenek boranu. Substancją, która rozjaśnia zęby jest także węgiel aktywny. Zwracaj jednak uwagę czy pasta wybielająca ma odpowiedni współczynnik ścieralności. Współczynnik ścieralności zębiny powinien wynosić do 50, pasty z wyższym współczynnikiem mogą rysować i ścierać powierzchnię zęba.

4. Płucz jamę ustną, najlepiej przed snem

Dobrym uzupełnieniem codziennej higieny jamy ustnej są płukanki fluorkowe i antybakteryjne. Na rynku znajdziemy wiele takich produktów. Bardzo dobrą opcją są płukanki z chlorheksydyną. Ma ona zdolność do długiego utrzymywania się na zębach i błonie śluzowej jamy ustnej, dzięki elektrostatycznej reakcji. Przez powolne uwalnianie, chlorheksydyna zapewnia działanie antybakteryjne w jamie ustnej  przez 6-8h, a przy płukaniu przed snem nawet do 12h. Tworzy na zębach specjalną powłokę, która zapobiega odkładaniu się płytki nazębnej i przywieraniu bakterii do powierzchni zębów, redukuje także stan zapalny dziąseł. Stosując płukanki musimy jednak wiedzieć, ze mogą one przebarwiać zęby, a dokładniej substancje w nich zawarte takie jak chlorheksydyna, sangwiryna, cetylopirydyna czy popularna listeryna. Dlatego trzeba pamiętać, że takich płukanek należy używać do dwóch tygodni, a następnie używać takiej, która nie zawiera substancji przebarwiającej w swoim składzie i stosować ich na zmianę. 

5. Nie podjadaj między posiłkami

Ten punkt wydaje się być dość prosty i trywialny, jednak podjadanie między posiłkami ma duży wpływ na powstawanie próchnicy. Kiedy spożywamy posiłek, spada pH śliny. Głównym sprawcą tego procesu są cukry. Niższe pH śliny sprzyja namnażaniu się bakterii próchnicotwórczych i demineralizacji szkliwa. Po zjedzeniu posiłku musi minąć trochę czasu zanim pH śliny wróci do normy. Przykładowo lepiej zjeść więcej czekolady zaraz po obiedzie, kiedy pH jest już niższe, niż co pół godziny chodzić do kuchni po kostkę czekolady. W tej drugiej sytuacji doprowadzamy do tego, że pH w jamie ustnej co chwilę obniża się i nie ma wystarczająco długiego czasu w którym wzrośnie do normy, przez co bakterie próchnicotwórcze mają przez cały ten okres idealne środowisko do namnażania się i demineralizacji szkliwa. Następnie wnikają w głąb zęba powodując dalszą próchnicę.