Dlaczego jama ustna piecze? Czy to BMS? 

Jeśli odczuwamy dokuczliwe pieczenie czy szczypanie w jamie ustnej, a nie jest ono spowodowane podrażnieniem, np. w skutek zjedzenia pokarmu czy urazu, które podrażniły błonę śluzową, wówczas możemy mieć do czynienia z tzw. pierwotnym zespołem pieczenia jamy ustnej - BMS. 

Co to jest BMS

BMS - Burning Mouth Syndrome -  pierwotny zespół pieczenia jamy ustnej nazywany jest również glossodynią, ustną dyzestezją, orodynią lub stomatodynią. Jest to schorzenie o niepoznanej etymologii. Cierpi na nie od 0,7 do 15 % populacji. Dotyka częściej kobiety w wieku 50–70 lat. Schorzenie to zwykle występujące bez dodatkowych objawów i widocznych zmian w zabarwieniu śluzówki jamy ustnej (czasami można zaobserwować niewielkie odchylenia w jej zabarwieniu). Pacjenci skarżą się na ból z uczuciem pieczenia/szczypania, który powoduje duży dyskomfort.

Objawy BMS

Najbardziej charakterystycznym i najczęściej występującym objawem zespołu pieczenia jamy ustnej jest ból o zmiennym natężeniu. Ból ma charakter przewlekły, trwa minimum 3 miesiące, choć może utrzymywać się dłużej. Ból często jest określany jako pieczenie, szczypanie w jamie ustnej, najczęściej w okolicy języka - boczne jego powierzchnie, koniuszek. Mogą też boleć wewnętrzne powierzchnie policzków, podniebienie, a nawet gardło. Dolegliwościom bólowym mogą towarzyszyć utrata smaku lub posmak metaliczny czy uczucie suchości w jamie ustnej.

Ze względu na umiejscowienie, eskalację bólu oraz pory jego występowania chorych z BMS podzielono na trzy grupy:

1. typ 1 – 35% - u tych osób ból występuje codziennie, nie występuje po przebudzeniu, pojawia się i intensyfikuje w ciągu dnia, najbardziej dotkliwy jest wieczorem.
2. typ 2 – 55% - ból występuje każdego dnia, chory budzi się z nim, nie słabnie w ciągu dnia.
3. typ 3 – 10% - ból pojawia się epizodycznie, co kilka dni w nietypowej lokalizacji, np. w gardle.

Przyczyny pieczenia jamy ustnej - BMS

Przyczyny BMS zależą od jego rodzaju. Zespół pieczenia jamy ustnej dzieli się bowiem na dwa rodzaje – pierwotny i wtórny.

Pierwotny zespół pieczenia jamy ustnej - jest jednostką chorobową o niewyjaśnionej etymologii. Najczęściej jego przyczyn doszukuje się w zaburzeniach układu nerwowego.

Wtórny zespół pieczenia jamy ustnej - mogą go powodować czynniki ogólnoustrojowe, jak cukrzyca, choroba refluksowa, niedokrwistość, niedobory witamin, alergie, zaburzenia hormonalne u kobiet. Pieczenie jamy ustnej może być także skutkiem przyjmowania niektórych leków, np. na nadciśnienie, antydepresyjnych, stosowanych w chemioterapii choroby nowotworowej. BMS może być spowodowane zakażeniami bakteryjnymi, grzybiczymi czy wirusowymi. Przyczynić się do niego może też korzystanie z niewłaściwie wykonanych protez czy aparatów ortodontycznych.  

Do ponad połowy przyczyn wtórnego BMS należą zaburzenia psychologiczne i psychiatryczne takie jak: depresja, stany lękowe czy bezsenność.

Przyczyną pieczenia języka, albo pieczenia całej jamy ustnej może być także stosowanie past do zębów z SLS - w swojej ofercie przygotowaliśmy specjalny dział past do zębów bez SLS - sprawdź tutaj. SLS w pastach do zębów występuje pod różnymi nazwami. Oprócz Sodium Lauryl Sulfate, należy również zwracać uwagę na Sulfuric acid, Sodium salt, Sodium N-dodecyl sulfate, Lauryl soidum sulfate, Monododecyl ester.

Pieczenie języka oraz jamy ustnej mogą wywoływać również płyny do płukania jamy ustnej z alkoholem - sprawdź jakie płyny bez alkoholu mamy w ofercie.

Diagnoza i leczenie BMS - leczenie pieczenia jamy ustnej

Osoba, która zauważy u siebie niepokojące objawy powinna udać się do lekarza stomatologa. Ze względu na nieznaną etymologię pierwotnego BMS lekarz rozpocznie proces leczenia od pogłębionego wywiadu i eliminacji typowych przyczyn, które mogą powodować pieczenie w ustach. Leczenie miejscowe polega na sanacji jamy ustnej. 

Może być konieczne wdrożenie leczenia przeciwbakteryjnego lub przeciwgrzybiczego.

Leczenie może wymagać również współpracy lekarzy wielu specjalności, np. neurologa, psychiatry, diabetologa.

W trakcie leczenia BMS warto zadbać o odpowiednią dietę:

• należy ograniczyć lub wyeliminować pokarmy potęgujące pieczenie, np. ostre czy kwaśne
• należy ograniczyć ilość spożywanych węglowodanów
• należy ograniczyć ilość spożywanej kawy i mocnej herbaty
• należy unikać alkoholu oraz palenia papierosów
• zaleca się żucie gumy bezcukrowej, np. gumy z ksylitolem, który stymuluje produkcję śliny. Sprawdź Gumy z Ksylitolem niemieckiej marki MIRADENT. Dodatkowo gumy z ksylitolem to genialne rozwiązanie w walce z próchnicą.

Warto również zadbać o odpowiednią higienę jamy ustnej:

• zaleca się stosowanie past do zębów i płukanek do płukania jamy ustnej zawierających chlorheksydynę. Chlorheksydyna działa bowiem przeciwzapalnie, hamuje osadzanie się płytki nazębnej. Pomaga wyeliminować niekorzystne bakterie, sprzyja przywróceniu prawidłowej mikroflory w jamie ustnej, a tym samym wspiera leczenie grzybicy. W jamie ustnej utrzymuje się przez ok. 8 godzin, a w ślinie podczas snu do 12 godzin. Pasty do zębów z chlorheksydyną znajdziesz tutaj, natomiast płyny do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną tutaj.
• należy pamiętać o regularnym szczotkowaniu zębów, najlepiej miękkimi szczoteczkami do zębów - sprawdź nasze miękkie szczoteczki.
• należy pamiętać o odpowiednim czyszczeniu przestrzeni międzyzębowych przy użyciu nici dentystycznej, szczoteczek międzyzębowych oraz irygatora do zębów - irygator do zębów HAXE to na pewno dobre rozwiązanie i w bardzo dobrej cenie.
• ważne jest również regularne czyszczenie języka przy pomocy specjalnych szczoteczek lub skrobaczek
• osoby z aparatem ortodontycznym lub protezą powinny stosować dedykowane im pasty, płyny, woski i szczoteczki, które pomogą w utrzymaniu właściwej higieny jamy ustnej

Podsumowanie

Jeśli pieczenie w ustach staje się uciążliwe, nie należy zwlekać i jak najszybciej skonsultować to z lekarzem. BMS jest bowiem chorobą, której przykre konsekwencje mogą utrzymywać się długo, prowadząc do obniżenia jakości życia